Ul. Lewickiego, 67 – gmach Akademii weterynaryjnej ID: 440

Dawny gmach główny Lwowskiej akademii weterynaryjnej (1892 r., architekt S. Riżek). Budynek należy do zespołu zabudowań Lwowskiej Narodowej Akademii weterynaryjnej Medycyny im. S. Gżyckiego. Na fasadzie budynku umieszczona jest tablica pamiątkowa na cześć dawnego rektora akademii profesora Wacława Moraczewskiego (1867–1950). W budynku obecnie się znajduje dziekanat wydziału weterynaryjnej medycyny. W 2001 r. budowla została zarejestrowana jako zabytek historyczny o znaczeniu lokalnym.

Historia

Akademia Weterynaryjna została otwarta w 1881 r. Jej ówczesna nazwa brzmiała – Krajowa Szkoła Weterynarji i Podkuwania Koni. Główny jej gmach znajdował się wtedy przy dzisiejszej ul. K. Lewickiego 67. Budynek wzniesiono według projektu z 1892 r. (architekt S. Riżek). Na terenie działki Akademii Weterynaryjnej Medycyny znajdował się wówczas również szereg zabudowań pomocniczych: szpital dla psów i stajnia dla koni, prosektorium, szpital chorób zakaźnych, kuźnia i pomieszczenia dla stróża. Ogrodzenie zostało wykonane według projektu z 1874 r. (architekt Lucjan Time). Prosektorium i szpital chorób zakaźnych wzniesiono według projektu z 1875 r. (architekt Teofil Baranowski). W latach 1921–1927 w gmachu Akademii Weterynaryjnej pracował wybitny ukraiński uczony, doktor medycyny, profesor Wacław Moraczewski.

Architektura

Gmach usytuowany jest przy ul. K. Lewickiego, w głębi parceli, na znacznej odległości od zabudowy wzdłuż profilu ulicy. Budynek został zaprojektowany jako wolnostojący na opadającym w stronę ulicy zboczu wzgórza.

Budynek jest jednopiętrowy, celany, tynkowany, na założeniu o złożonej konfiguracji, o wysokiej cokołowej kondygnacji licowanej naturalnym kamieniem. Rozplanowanie wewnętrzne posiada typu korytarzowego z amfiladowym układem pomieszczeń. Okna parteru i piętra są prostokątne z profilowanym obramowaniem. Między parterem i piętrem oraz pod oknami piętra biegną profilowane listwy. Portal wejściowy podkreśla profilowany gzyms opierający się na dwie woluty. Budynek wieńczy profilowany gzyms o dużym wysunięciu. Dach jest wysoki, czterospadowy z dymnikami, pokryty blachą. Obecnie w budynku mieści się dziekanat wydziału weterynaryjnej medycyny.

Na fasadzie głównego gmachu, po prawej stronie, na poziomie parteru umieszczona jest tablica pamiątkowa z brązu (o wymiarach 70 x 50 cm) poświęcona wybitnemu ukraińskiemu uczonemu i pedagogowi, rektorowi akademii profesorowi Wacławowi Moraczewskiemu (1867–1950). Z lewej strony tablicy przedstawione jest w wypukłym reliefie popiersie wybitnego uczonego, po pawej strony u dołu umieszczono napis: „Znany uczony i pedagog, rektor akademii, wierny przyjaciel Wsyla Stefanyka, profesor Wacław Moraczewski (1867-1950)”. Tablicę odsłonięto 30 września 1997 r. zgodnie z rozporządzeniem przewodniczącego Lwowskiej Obwodowej Administracji nr 938 z dnia 12 września 1997 r.

Zgodnie z rozporządzeniem przewodniczącego Lwowskiej Obwodowej Administracji nr 236 z dnia 11 września 2001 r. budowla została zarejestrowana jako zabytek historyczny o znaczeniu lokalnym.

Ludzie

Źródła