Ul. Hrabowskiego, 11 – dawne koszary na Cytadeli (obecnie bank) ID: 42

Dawne koszary obronne, miejsce zakwaterowania i dyslokacji żołnierzy, część składowa jądra cytadeli. Piętrowa budowla koszar z dwiema obronnymi wieżami na flankach. Zbudowane z czerwonej nietynkowanej cegły. Stacjonował w nich austriacki 30 Pułk Piechoty. W latach 1864-65 w celach więziennych przetrzymywani byli Postańcy Styczniowi. W listopadzie 1918 r. kwaterowali tu Strzelcy Siczowi oraz szpital dla rannych na odcinku Cytadela-Ossolineum. W okresie II RP stacjonował tu 19 Pułk Piechoty. W latach 1941-1944 w koszarach, przekształconych w więzienie, przetrzymywani byli radzieccy, francuscy, belgijscy i włoscy jeńcy wojenni. W latach 1944-1980 stacjonowały tu wojska radzieckie i wojskowe kompanie sportowe. Od 1990 r. do dziś w koszarach mieści się bank oraz centrum biurowe.

Historia

Najważniejsze etapy budowy:

W latach 1850-1856 powstają koszary
Na początku 1941 r. wschodnie skrzydło zostało przekształcone w więzienie.

Architektura

Koszary składają się z bloku piętrowych budowli, załamanych pośrodku w kierunku południowym. Długość koszar – 300 m. Obecnie blok nakryty jest dwuspadowym dachem. Główne wejście do koszar mieściło się w zachodnim skrzydle koszar, na pierwszym poziomie. Wchodziło się do koszar przez drewniany most i zwodzoną bramę, która zakrywała sobą portal z białego kamienia. Po wejściu trafiało się do sieni przecinających budynek, przez które wychodziło się na główny plac ćwiczeniowy.

W miejscu załomu koszar od strony wewnętrznej mieściła się półokrągła wieża z punktami artyleryjskimi dla armat i dział na każdym poziomie. Jej zadaniem była obrona koszar w sytuacji, gdyby wrogowi udało się przedrzeć przez ogień flankowy dwóch Wież Maksymiliańskich na teren północnego „Waffenplatzu” i zbliżyć się do bramy w murze obronnym wewnętrznego placu. Przestrzeń między wieżami i koszarami zajmuje mur Carnota z flankowaną ścianą na poziomie drugiej kondygnacji. Wzdłuż niego wiodło przejście od koszar do wież artyleryjskich. Do dziś zachowała się jedynie północna kurtyna tego muru z jednym poziomem otworów strzelniczych, obecnie z piętrową dobudówką od strony wewnętrznej. Na ostatnim poziomie, podobnie jak w koszarach, urządzono punkty artyleryjskie dla lekkiej artylerii. Wieżę wieńczy flankowana ściana z machikułami

Powiązane budynki i przestrzenie

  • Ul. Hrabowskiego, 11 – dawna wieża Maksymiliańska (obecnie hotel Citadel-Inn)

    Dwukondygnacyjna kazamatowa wieża artyleryjska z pomieszczeniami piwnicznymi i płaskim tarasem na szczycie, zbudowana z czerwonej nietynkowanej cegły. Na planie regularnego 17-kąta, z okrągłym wewnętrznym podwórzem. Zbudowana przez nieznanego architekta w1853 r. na Górze Kaliczej. Podstawowe zadanie – kontrolowanie miasta w przypadku wybuchu powstania, oraz obrona wschodniego skrzydła Cytadeli. Na początku lipca 1941 r. hitlerowcy przenoszą do Cytadeli obóz koncentracyjny dla jeńców wojennych „Stalag 328”. Według relacji jeńców radzieckich w wieży znajdowały się miejsce przesłuchań i cele śmierci. Od 1980 r. wieżę i teren wokół niej użytkuje w charakterze magazynów przedsiębiorstwa „Elektron” Obecnie, stanem na 2009 r., hotel "Citadel Inn".

    Read more
  • Ul. Hrabowskoho – Mała Wieża Maksymiliańska nr 3

    Dwukondygnacyjna kazamatowa wieża artyleryjska z pomieszczeniem podziemnym i płaskim tarasem na szczycie, zwieńczoną krenelażem z machikułami. Zbudowana na planie regularnego 9-kąta, z walcowatym trzonem ze schodami zabiegowymi w osi centralnej. Jako budulec wykorzystano czerwoną nietynkowaną cegłę. Zbudowana przez nieznanego architekta w 1854 r. na Wzgórzu Pełczyńskim. Podstawowe zadanie – obrona południowego skrzydła Cytadeli i głównej bramy ewakuacyjnej, mieszczącej się w południowym obwałowaniu fortecy. Najbardziej zniszczona ze wszystkich wież. Przez wielkie wyłomy i pęknięcia w ścianach widać architektoniczną strukturę wieży. Do dziś jest w ruinie.

    Read more
  • Ul. Hrabowskoho – Mała Wieża Maksymiliańska nr 4

    Dwukondygnacyjna kazamatowa wieża artyleryjska, podpiwniczona, z płaskim tarasem zwieńczonym krenelażem z machikułami. Zbudowana na planie regularnego dziewięciokąta, z walcowatym trzonem ze schodami zabiegowymi w osi centralnej. Jako budulec wykorzystano czerwoną nietynkowaną cegłę. Zbudowana na Wzgórzu Pełczyńskim w 1854 r. przez nieznanego architekta. Podstawowe zadanie – obrona zachodniego skrzydła Cytadeli. Obecnie (2008 r.) w wieży będącej własnością prywatna prowadzone są prace restauracyjne.

    Read more
  • Ul. Hrabowskiego, 11 – dawna Wieża Maksymiliańska

    Dawnia Wielka Wieża Maksymiliańska nr 1 Cytadeli - dwukondygnacyjna kazamatowa wieża artyleryjska z pomieszczeniami podziemnymi i płaskim tarasem na szczycie, zbudowana z czerwonej nietynkowanej cegły. Lokowana na planie regularnego 17-kąta, z okrągłym wewnętrznym podwórzem. Zbudowana w 1853 r. na górze Wronowskich przez nieznanego architekta. Jej podstawowym zadaniem było kontrolowanie miasta w przypadku powstania, oraz obrona północnego skrzydła Cytadeli. Obecnie (2008 r.) obiekt wykorzystywany jest jako magazyn Biblioteki Naukowej im. W. Stefanyka.

    Read more
  • Ul. Hrabowskiego, 11 – dawna wieża Maksymiliańska (obecnie hotel Citadel-Inn)

    Ul. Hrabowskiego, 11 – dawna wieża Maksymiliańska (obecnie hotel Citadel-Inn)
  • Ul. Hrabowskoho – Mała Wieża Maksymiliańska nr 3

    Ul. Hrabowskoho – Mała Wieża Maksymiliańska nr 3
  • Ul. Hrabowskoho – Mała Wieża Maksymiliańska nr 4

    Ul. Hrabowskoho – Mała Wieża Maksymiliańska nr 4
  • Ul. Hrabowskiego, 11 – dawna Wieża Maksymiliańska

    Ul. Hrabowskiego, 11 – dawna Wieża Maksymiliańska

Ludzie

Architekt, autor projektu jest nieznany.

Właściciele nieruchomości (działki i budynku): 

Od 1849 r. właścicielem jest austriacki resort wojskowy
Od 1919 r., po zajęciu Lwowa przez Polaków, w koszarach stacjonuje 19 Pułk Piechoty
Na początku 1941 r. wschodnie skrzydło koszar przekształcone zostaje w cele więzienne
Od końca lipca 1944 r. w koszarach mieści się garnizon Armii Radzieckiej
W latach 1980. koszary przechodzą na własność koncernu „Elektron”
Od 1990 r. do 2015 r. w koszarach miał swoją siedzibę bank „Elektron”.

Autor(ka): Taras Piniażko

Redaktor(ka): Mychajło Słobodianiuk