Ul. Bohomolca, 5 – budynek mieszkalny ID: 55

(1906) - budynek mieszkalny wchodzi do składu ronda, w stylu secesji. Zbudowany przez architekta Jana Lewińkiego dla własnych potrzeb. W latach 1930. właścicielem kamienicy był Bernard Pordes, urzędnik Wydziału Krajowego (pierwszy i ostatni pracownik Wydziału wyznania mojżeszowego). Od 1985 r. stanowi zabytek architektury miejscowego znaczenia. Obecnie (2009 r.) budynek służy dla prywatnego zamieszkania.

Historia

Najważniejsze etapy budowy:
  • Kamienica została zbudowana w 1906 r. Projekt budynku zatwierdzony przez magistrat Lwowa 4 września 1905 r. Zezwolenie na budowę magistrat wydał 16 sierpnia 1905 r. Budowa ostatecznie została ukończona 11 października 1906 r., 2 listopada 1906 r. I. Lewiński prosił o zezwolenie magistratu na zamieszkanie w budynku (DALO 2/1/125).
Obecne funkcje budynku:
  • obecnie wykorzystywany jest głównie jako budynek mieszkalny (2008 r.)

Powiązane budynki i przestrzenie

  • Ul. Bohomolca, 3 – budynek mieszkalny
    (1906) - narożny budynek mieszkalny z zewnętrznej strony ronda, w stylu secesji. Wzniesiony przez architekta Jana Lewińskiego dla właścicieli Jana Papеé i jego żony Marii Papеé. W latach 1910. w tym budynku mieszkał jego właściciel, profesor, lekarz policyjny, specjalista od chorób skórnych i wenerycznych Jan Papеé. Obecnie (w 2009 r.) kamienica służy głównie jako budynek mieszkalny.
    Read more
  • Ul. Bohomolca, 4 – budynek mieszkalny
    (1906) - budynek mieszkalny w pierzei ulicy, w stylu secesji. Fasadę dekorowaną secesyjną sztukaterią i kratami upiększają kolorowe ceramiczne płytki. Zbudowany przez architekta Jana Lewińskiego dla właścicieli Izraela Elstera, Solomona Elstera i Leona Topfa, współwłaścicieli firmy Elster & Topf. W latach 1910. w tym budynku znajdowały się atelier fotograficzne „Helios” i „Rubens” Maurycego Fruchtmanna oraz Redakcja i zarząd Skorowidzu adresowego królewskiego stołecznego miasta Lwowa. W latach 1930. w kamienicy mieszkał znany lwowski profesor lekarz Adolf Beck. Od 1985 r. stanowi zabytek architektury miejscowego znaczenia. Obecnie (2009 r.) kamienica służy głównie jako budynek mieszkalny.
    Read more
  • Ul. Bohomolca, 6 – Centrum Historii Miejskiej Europy Środkowo-Wschodniej
    (1906 - ul. Bohomolca 6) - budynek w prawej pierzei ulicy w stylu secesji, zaprojektowanej przez architektoniczne biuro Jana Lewińskiego dla właściciela realności Leona Staubera - projekt głównej fasady przez architekta Tadeusza Obmińskiego. W latach 1930. przeprowadzono w kamienicy nieznaczne remonty i przebudowy. Leszek Sawicki wspominał o wydarzeniach w tym domu w lipcu 1944 roku. Od 1985 r. stanowi zabytek architektury miejscowego znaczenia. Obecnie (2009 r.) znaczną część budynku zajmuje Centrum Miejskiej Historii Europy Środkowo-Wschodniej, reszta wykorzystywana jest jako budynek mieszkalny.
    Read more
  • Ul. Bohomolca, 7 – budynek mieszkalny
    (1906) - budynek mieszkalny, w stylu secesyjnym z elementa,i neogotyckimi, wchodzi w skład tzw. ronda. Zbudowany został według projektu architekta Jana Lewińskiego dla Henryka Gottliba Haszlakiewicza. W drugiej dekadzie XX w. mieszkali w tym budynku poseł Sejmu Galicyjskiego Eugeniusz Oleśnicki (Євген Олесницький), architekt Adam Opolski, redaktor „Gazety Lwowskiej” Adam Krechowiecki (1850-1919). Mieściła się tu także pensja dla dziewcząt Аmalji d' Endel. W latach 20. właścicielem budynku był Jakub Posament (1879-1926), znany lwowski kupiec, aktywny działacz społeczny. Od 1985 r. stanowi zabytek architektury miejscowego znaczenia. Obecnie (2009) kamienica pełni funkcje budynku mieszkalnego.
    Read more
  • Ul. Bohomolca, 8 – budynek mieszkalny
    (1907) - budynek mieszkalny w zabudowie atrialnej, w stylu secesyjnym, zbudowany został trzypiętrowy budynek według projektu Jana Lewińskiego (Іванa Левинського), zamówiony przez Izraela Elstera, Solomona Eltnera i Leona Topfa. Fasada dekorowana secesyjną sztukaterią i okuciami, ozdobiona ceramicznymi płytkami. We wnętrzu budynku zachowały się witraże. W latach 30. w budynku znajdował się zakład fotograficzny „Foto-Oto” (Oleh Łużnicki [Олег Лужницький] i J. Silberbusch). Od 1985 r. stanowi zabytek architektury miejscowego znaczenia. Obecnie (2009) kamienica wykorzystywana jest jako budynek mieszkalny.
    Read more
  • Ul. Bohomolca, 11a – budynek mieszkalny
    Narożny budynek mieszkalny w stylu secesji, wchodził w skład tzw. ronda. 1905 r. magistrat, przychylając się do podania Hermana Wallacha, zatwierdza plany i wydaje pozwolenie na budowę. Projekt zostaje wykonany przez architekta Henryka Salwera. Plany wykonane zostają przez budowniczego Remera. W pierwszych dwóch dekadach XX w. w budynku tym mieszkał profesor uniwersytetu  Edmund Biernacki i podróżnik Leon Winig. Obecnie (2009 r.) obiekt wykorzystywany jest jako budynek mieszkalny.
    Read more
  • Ul. Bohomolca, 3 – budynek mieszkalny

    Ul. Bohomolca, 3 – budynek mieszkalny
  • Ul. Bohomolca, 4 – budynek mieszkalny

    Ul. Bohomolca, 4 – budynek mieszkalny
  • Ul. Bohomolca, 6 – Centrum Historii Miejskiej Europy Środkowo-Wschodniej

    Ul. Bohomolca, 6 – Centrum Historii Miejskiej Europy Środkowo-Wschodniej
  • Ul. Bohomolca, 7 – budynek mieszkalny

    Ul. Bohomolca, 7 – budynek mieszkalny
  • Ul. Bohomolca, 8 – budynek mieszkalny

    Ul. Bohomolca, 8 – budynek mieszkalny
  • Ul. Bohomolca, 11a – budynek mieszkalny

    Ul. Bohomolca, 11a – budynek mieszkalny

Architektura

Budynek mieszkalny wchodzi do składu ronda. Trzypiętrowy, ceglany, otynkowany. Wzniesiony w stylu secesji. Symetrię kompozycji głównej fasady nieco osłabia przesunięcie w lewo wejściowego portalu. Fasadę budynku ozdabia lekka rustyka biegnąca w rzędach. Na poziomie pierwszego i drugiego piętra występują balkony: na drugim piętrze z betonowym sztukaterskim ogrodzeniem, na pierwszym z kutymi kratami o secesyjnych ornamentachDrugie i trzecie piętro są pionowo rozczłonkowane przez stylizowane pilastryz kanelurą. Nad oknami trzeciego piętra biegnie profilowana listwa, nad którą umieszczone są wstawki z kolorowych ceramicznych płytek. Świetlik nad wejściowym portalem zdobi secesyjny ornament. Budynek jest zwieńczony profilowanym gzymsem, nad którym w części środkowej znajduje się secesyjny fronton, zdobiony sztukaterią z roślinnym ornamentem i przepruty pośrodku prostokątnym strychowym okienkiem.

Ludzie

Autorzy projektu (rekonstrukcji), współautor:
  • architekt (koncesjonowany budowniczy) Jan Lewiński (Іван Левинський)
Główni właściciele nieruchomości (działki i budynku):
  • na pocz XX w. właścicielem był architekt Jan Lewiński (adres domowy: ul. Krzyżowa 42, obecnie ul. Gen. Czuprynki)
  • w latach 1930. – właściciel budynku Bernard Pordes
Inni właściciele i mieszkańcy budynku:
  • Barton Angelo, dyrektor banku (Skorowidz, 1910)
  • Weitz Klemens, dr, kandydat adwokacki, dziennikarz (Skorowidz, 1910)
  • Walenta Zofia, krawcowa (Skorowidz, 1910)
  • Czerniówna Maria, (Skorowidz, 1910)
  • Bułka Omelian (Księga 1914)
  • Bastgen Roman, emeryt (Księga 1914)
  • Młodnicki Marian, profesor V Gimnazjum na ul. Młynarskiej (Księga 1914)
  • Pyszkowski Jan, dr, profesor gimnazjalny (Księga 1914)
  • Berkowicz L., dr, lekarz (Informator 1932)
  • Kanarek M., fabryka maszyn młynarskich (Informator 1932)
  • Ostroróg Z., biuro przekładów (Informator 1932)
  • Lakser M. G., architekt (Spis 1940)
  • Gubnor N. I. (Spis 1940)

Інтерв'ю

Źródła

  • Державний Архів Львівської Області (Derżawnyj Archiw Lwiwśkoji Oblasti, DALO).– Fond. 2.– Opys. 1. – Spr.  125
  • Lwów. Ilustrowany przewodnik. – Lwów: Centrum Europy. – Wrocław: Via Nowa, 2001. – s. 223
  • Jurij Biriulow, Sztuka lwowskiej secesji. – Lwów: Centrum Europy, 2005, s. 76, 166
  • Jakub Lewicki, Między tradycją a nowoczesnością: Architektura Lwowa lat 1893-1918 (Warszawa: Towarzystwo Opieki nad Zabytkami, Wydawnictwo Neriton, 2005), 258
  • Skorowidz królewskiego stołecznego miasta Lwowa (Lemberg, 1910)
  • Skorowidz królewskiego stołecznego miasta Lwowa (Lemberg, 1920)
  • Księga adresowa królewskiego stołecznego miasta Lwowa (Lemberg, 1914)
  • Informator lwowski (Lwów 1932)
  • Spis abonentów sieci telefonicznej … (Lwów 1937)
  • Almanach ¯ydowski Hermana Stochla (Lwów 1937)
  • Informator lwowski (Lwów 1932)
  • Spis abonentów sieci telefonicznej … (Lwów 1940)
  • Wykaz domów na obszarze miasta Lwowa . – S. 2. // Księga adresowa Małopolski. –
  • Lwów. Stanisławów. Tarnopol. Rocznik 1935/1936

Autor(ka): Chrystyna Charczuk, Iryna Kotłobułatowa

Redaktor(ka): Markian Prokopovych

Матеріали з Міського медіаархіву