Ul. Ruska, 7 – dawna cerkiew Wołoska (obecnie Uspieńska) ID: 206

Dawna Cerkiew Wołoska, obecnie Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny. Cerkiew Wołoska jest głównym elementem zespołu architektonicznego, w skład którego wchodzi budynek świątyni, wieża-dzwonnica (dobudowana do cerkwi od północy) oraz budynek kaplicy w podwórzu. Jest to najwybitniejszy zabytek lwowskiego renesansu, którego architektura łączy w sobie zachodnioeuropejskie formy renesansowe z tradycją budownictwa sakralnego wschodniego chrześcijaństwa. Cerkiew zbudowana została na rogu ulicy Podwalnej i Ruskiej, na miejscu dawnej świątyni z XV w. Zbudowana została w latach 1591-1629 (autorzy projektu: P. Rzymianin, W. Kapinos, A. Przychylny); w 1796 r. odbudowano cerkiew po pożarze. W połowie XIX w. świątynię połączono z kaplicą Trzech Świętych.

Architektura

Świątynia jest murowana, z białego ciosanego kamienia. Trójdzielna, zwieńczona trzema kopułami z latarniami. Zbudowana na planie trójnawowej bazyliki, na osi wschód-zachód wzdłuż ul. Ruskiej, z potężną, półokrągłą apsydą, która występuje na ul. Podwalną. Od północy, od strony wewnętrznego podwórza, dobudowana galeria.

Fasady rozczłonowane są doryckimi pilastrami, między którymi umieszczono archiwolty z wkomponowanymi w nie niszami okiennymi o półkolistych zwieńczeniach. Okna w obramowaniach reliefowych. Fasada zwieńczona antablementem, którego częścią jest monumentalny fryz z metopami i ryglifami. W polach metop znajdują się figuratywne reliefy, tematycznie odnoszące się do Pisma Świętego, oraz dekoratywne rozety.

Wnętrze świątyni podzielone jest kolumnami na trzy sekcje, nakryte sklepieniami. W pendentywach centralnej kopuły znajdują się herby ofiarodawców. Ozdobą wnętrza jest ikonostas autorstwa M. Filewycza i F. Olędzkiego (1773). W świątyni eksponowane są również poszczególne ikony starego ikonostasu, wykonanego przez malarzy F. Seńkowycza, M. Petrachnowycza i ich pomocników w latach 30 XVII w. W oknach znajdują się witraże autorstwa P. Chłodnego (Starszego), wykonane w latach 1926-1930.

Źródła